Vengma, hiç bir partinin borazanı değildir. Hiç bir partinin düşmanı da değidir. Kürt partilerinin doğru politikalarını destekler, yanlış politikalarını eleştirerek yol göstermeye çalışır.

Orhan Kotan’ın Şiiri

Türkü sözcüğü, asimilasyonun derinliğini, yaygınlığını gösteren nirengi sözcüklerden biridir. ‘Diyarbakır’da gerçekleşen düğünde, türküler eşliğinde halay çekildi’, ‘Bir Kürd düğününde, türküler halaylar eksik olmaz’ vs. böyle bir söylemdir. Bu, asimilasyonun, beyinlerin en küçük hücrelerine kadar nüfuz ettiğini gösterir

Orhan Kotan (1944-1998) DeÄŸerli bir Kürd entelektüel, ÅŸair.

Orhan Kotan’ın, Gururla Bakıyorum Dünyaya, (Ankara Komal Yayınevi, Mayıs 1975) ÅŸiir kitabında 18 yerde türkü sözcüğü kullanılmış. Bu sözcükleri, ÅŸarkı, ezgi ÅŸeklinde okumak gerekir. Veya türkü sözcükleri yerine, hiç çeviri yapmadan, klam, stran, dilok… gibi sözcükleri kullanmak, ÅŸiirleri bu ÅŸekilde okumak gerekir.

Türkü, Türk’e ait demektir. Türkçe bir ÅŸiir, anonim bir ÅŸiir veya Türk halk ÅŸiiri melodiyle ifade edildiÄŸi zaman, türkü olur. Bu açıdan, Kürd türküsü olmaz. Arap türküsü, Ermeni türküsü, Ä°ngiliz türküsü vs. olmaz. Bunlar ÅŸarkı ÅŸeklinde ifade et mek veya Arap halk ÅŸarkıları, Ä°ngiliz halk ÅŸarkıları ÅŸeklinde ifade etmek daha doÄŸrudur.

Orhan Kotan’ın sözü edilen ÅŸiirinde türkü sözcüğü ÅŸu ÅŸekilde kullanılıyor.

…

ve türküsünün söyleyemeyen halkım gibi

…

yiğitsen uslandır beni/türkü çağıran kızlarımı sustur

…

şehri yiğit bir türkü gibi dolaşmak

…

bu türkü mor dağların emanetidir

firari mahpuslara bir avuç su

bir türkü dilimi içerdekine

çeyiz sandığına oyalı yazma

memeye süt

ve baharın toprağa bereketidir

…

mor dağların türküsü gelir

…

söyle türkünü sen

…

ve bir gurbet türküsü gibi durmaktadır hayat

…

türkü söylemesini bilmez çocuklar

…

bir top ateş olur türküler

…

va savurmuş kara türküsü açlığın

…

türklüleri ezgileri yalan

…

hilali bir türküdür dersim mağaraları

…

bu dağlarda vuruldu boyunduruk /kınalı türkülerin boynuna

…

kan revan içindedir türkülerimiz

…

ve bir türküde söylerler bizi

…

                             ***

Türkü sözcüğü, asimilasyonun derinliÄŸini, yaygınlığını gösteren nirengi sözcüklerden biridir. â€˜Diyarbakır’da gerçekleÅŸen düğünde, türküler eÅŸliÄŸinde halay çekildi’, ‘Bir Kürd düğününde, türküler halaylar eksik olmaz’ vs. böyle bir söylemdir. Bu, asimilasyonun, beyinlerin en küçük hücrelerine kadar nüfuz ettiÄŸini gösterir.

1975… Kürdler, Kürdistan, Kürdçe hakkında yepyeni bir bilincin geliÅŸmeye baÅŸladığı dönem. Bu dönemin, 12 Mart 1971 Rejiminde, Diyarbakır, Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi’nde gerçekleÅŸen duruÅŸmalardan sonra baÅŸladığı açıktır. Türkü bu dönemde kullanılmış bir sözcük. Orhan Kotan yaÅŸama devam etseydi, bu özeleÅŸtiriyi bizzat kendisi yapacaktı…

Orhan Kotan’ın Gururla Bakıyorum Dünyaya, kitabındaki şiirleri, Bedirxan Epözemir, Kürdçe’ye çevirmiş. Türkü sözcükleri stran olarak çevrilmiş.

Şiirler, 2003’de, Bedirxan Epözdemir tarafından, Bi Serbilindî Li Cîhanê Dinêrim adıyla yayımlandı. (Weşanên Afiş Medya, Adar 2003 Roterdam)

Türk Solu’nun Etkisi

Türk solunun, ‘burjuvazi şarkı söyle, devrimciler türkü söyler’ şeklinde bir anlayışı var. Şarkı sözcüğüyle, ‘Türk Sanat Müziği’ veya Klasik Türk Müziği’ kastediliyor. Kürdlerin, türkü sözcüğünü sık sık kullanmaları kanımca bu etkilenmeyle yakından ilgilidir. Kürdlerdeyse durum çok değişiktir. Dengbejler, müziğini, mîrlerin saraylarında icra eder ama, Kürd halkının tamamı dengbejleri ilgiyle izler.

Kaynak: Nerina Azad

1 Yorum
  1. Simko Engizek diyor

    ben bu yukaridaki resmi gördükce,icim ve kendi dünyam tc´ye ve öcalan´a karsi nefret ve kin´den dolayi zelzele yaratiyor.

    nasname u ziman rumete me ye-eme kurdin u welatparezin.

E-posta hesabınızı yayınlanmıyoruz

two × five =

Kullanıcı deneyiminizi artırmak için çerezler kullanıyoruz. Sorun yok, rahat olun. Size özel herhangi bir bilgiyi yayınlamıyor ya da paylaşmıyoruz. Anladım, sorun yok Daha Fazla